Filosofie café en Boekenweek – Een nieuwe zin van het leven in romans

Prof. dr. Vincent Blok over de roman als wegwijzer in een kantelende wereld

Juist in tijden van dreigende catastrofes wijzen romans ons de weg. Ze slaan ons uit het lood, zetten ons aan tot denken en handelen. Zo helpen ze ons op weg naar een nieuwe zin van het leven.

Filosoof Vincent Blok schreef het boek Een nieuwe zin van het leven, de roman als wegwijzer in een kantelende wereld en daarin bespreekt hij meer dan tachtig moderne en hedendaagse romans. Hij las die romans op zo’n manier dat ze een nieuw licht werpen op wat een zinvol leven vermag, en wat de rol is van kunst en literatuur daarin. De romans tonen ons het einde van de wereld waarvan we afscheid moeten nemen, en wijzen ons de weg naar nieuwe werelden.

Vincent Blok zal in zijn lezing ingaan op zingevingsvragen zoals die in literatuur naar voren komen. Aan de hand van scenes en personages laat hij zien hoe de huidige crisis aan zin – de ervaring van zinloosheid en onthechtheid, maar ook de ervaring van nieuwe verbindingen – wordt beleeft en laat hij zien hoe de literaire verwoording relevant kan zijn voor hedendaagse vraagstukken rond klimaat, identiteit etc. Daarbij wordt alleen zijdelings gebruik gemaakt van filosofische theorie maar put hij voornamelijk uit de literatuur en literaire voorbeelden zelf. Al naar gelang van wens en behoefte kan hij daarbij putten uit klassiekers uit de literatuurgeschiedenis, maar ook uit recent verschenen werk van Nederlandstalige auteurs, en kan hij verschillende thema’s centraal stellen, variërend van begrippen als vrijheid en vriendschap tot en met vragen rond economisering en klimaat.

Vincent Blok is persoonlijk hoogleraar van de leerstoelgroep Filosofie aan Wageningen University & Research. In 2005 promoveerde hij aan de Universiteit Leiden op een proefschrift over techniekfilosofie. Zijn nieuwste onderzoek gaat over wereld- en aardebelangen in klimaatverandering.